Wat is restaureren?

De snaren in de discant zijn staalsnaren. De snaren in de baskant van de piano zijn staalsnaren met een koperen winding rond. Veelgebruikte of oude snaren worden roest en broos en krijgen daardoor een doffe klank. In dit geval gaan we de afmetingen van de originele besnaring opmeten. Op basis van deze informatie wordt er een nieuwe set bas- en staalsnaren op maat gemaakt. Indien aangewezen, worden ook de stempinnen en de agraffen vernieuwd.

Onder de snaren en het kader bevindt zich de zangbodem of het klankbord, het middenrif van de piano. Deze bodem is samengesteld uit fichtehout en is meteen ook de ziel van je instrument. De zangbodem zorgt voor de unieke klank die eigen is aan jouw piano. Door schommelingen in vochtigheidsgraad en temperatuur kan de zangbodem barsten. Door dergelijke barsten gaat de klank grotendeels verloren. Bij restauratie wordt het klankbord uitgedroogd in onze speciaal voorziene droogkamer, om de barsten vervolgens op te spieën met kleine stukken zangbodemhout. Zo blijft de unieke klank van de piano behouden en geoptimaliseerd. Een eventuele herstelling aan de brug wordt ook in dit stadium uitgevoerd. Het vernis of de lak van het klankbord kan eveneens vernieuwd worden.

De stembalk van een piano is van bijzonder groot belang. Dit is een meerlaagse houten balk waarin de stempinnen geklopt worden. De balk bevindt zich onder het metalen frame en is meestal niet zichtbaar. Na lange tijd kan deze balk barsten vertonen. In dit geval komen de stempinnen los te zitten en kan de piano niet meer stabiel gestemd worden. Als de piano niet meer kan gestemd worden, vervangen wij de stembalk altijd bij een restauratie. De oorspronkelijke stembalk wordt opgemeten, gedemonteerd en nagemaakt in ons restauratie-atelier. Wij maken onze stembalken zelf. Ze bestaan uit zes lagen en drie verschillende houtsoorten, zorgvuldig geselecteerd door onze specialisten. De lagen zijn in verschillende richtingen op elkaar gelijmd, om de vastheid van de stembalk te garanderen. De gaten worden met een professionele boorarm op exact dezelfde plaatsen geboord.

Het frame van moderne piano's en vleugels is gemaakt uit gietijzer. Het kader vangt de spanning van de snaren op. Bovenop het kader worden de snaren geplaatst. Als het kader beschadigd is of oxidatie vertoont, wordt het uit de piano gehaald om het vervolgens te herspuiten. Wij hebben een eigen spuitcabine waar pianomeubels, klankborden en kaders met het verfpistool gespoten worden. Het kader wordt eveneens gecontroleerd op barsten.

Een pianoklavier bestaat uit heel wat verschillende onderdelen die gemaakt zijn uit verschillende materialen; vooral hout, vilt en leder. Alleen als al deze onderdelen in goede conditie zijn, kun je een goede toucher bekomen. Voornamelijk het vilt in de toetsen zijn onderhevig aan slijtage. Om deze onderdelen te vervangen, selecteren wij de beste materialen bij professionele leveranciers. Onderdelen die je niet kan kopen, maken wij zelf in ons atelier. Wij hebben ook een voorraad ivoren toetsbeleg, gerecupereerd van afbraakpiano's. Dit gebruiken wij om een klavier te vervolledigen waarvan er een of meerdere ivoortjes ontbreken. Het restauratiewerk wordt uitgevoerd door technici met een jarenlange ervaring. Na het vervangen van de nodige onderdelen, wordt het klavier zorgvuldig afgeregeld.

De mechaniek en het klavier horen perfect op elkaar afgeregeld te zijn. De hamerkoppen zijn de basis van de mechaniek. De hamers van moderne piano's zijn bekleed met vilt. Door veel en hard piano te spelen, komen er groeven in het vilt waardoor de intonatie onregelmatig wordt. Als de slijtage meevalt, kunnen we de hamers puimen. Dit betekent dat de bovenste lagen van de hamerkop afgeschuurd worden zodat de groeven verdwijnen. Als de groeven te diep zijn, gaan we ofwel de hamers herbevilten ofwel volledig nieuwe hamerkoppen plaatsen. Deze keuze hangt af van de leeftijd van het instrument. Verder kunnen ook de onderhamers, vangers, rolletjes en centerpinnen vervangen worden, indien aangewezen. Vervolgens wordt de mechaniek in de piano geplaatst en heel nauwkeurig afgeregeld.

De dempers zorgen ervoor dat de klank stopt als je een toets loslaat. Het vilt van de dempers kan versleten zijn door veelvuldig gebruik. De demper op zich wordt behouden, maar het vilt vernieuwd. Nadien worden de dempers afgeregeld, zodat ze op de juiste momenten naar boven en beneden gaan. Als de snaren vernieuwd worden, gaan we het dempervilt automatisch ook vernieuwen.

De pedalen zijn iets minder onderhevig aan slijtage, maar kunnen bijgeluiden krijgen (piepend of krakend geluid). Door het vilt in de pedalen te vernieuwen en de pedaalstokken na te kijken, kan dit opgelost worden.

In de eindfase wordt de piano eerst enkele keren gestemd, tot ze toonvast blijft. Vervolgens starten we het intoneren. Bij nieuwe of herbevilte hamerkoppen is dit een intensief proces. Bij het intoneren wordt er in de hamerkoppen geprikt met intoneernaalden om de klank aan te passen.

Bij een totale restauratie wordt ook het meubel onder handen genomen. Piano's zijn meestal afgewerkt in hoogglans- of satijnlak of met de hand gepolitoerd. Wij stellen authenticiteit voorop en houden de instrumenten zo veel mogelijk origineel. Waardevolle historische instrumenten zijn bijvoorbeeld altijd gepolitoerd en dienen op dezelfde manier gerestaureerd te worden. Anders doe je afbreuk aan de waarde en de oorsprong van het instrument. Wij hebben professionele medewerkers die gelijk welke meubelafwerking voor jouw piano tot in de puntjes verzorgen. Na de restauratie van een meubel ziet de piano er terug als nieuw uit.

Als je beslist om je piano te laten restaureren, komen wij deze bij jou thuis ophalen en terug leveren. Wij hebben dagelijks twee transportteams op de baan die per dag een tiental posten verzorgen. Zij zijn ervaren in hun vak en vervoeren piano's met de grootste zorg.