Verschil tussen een keyboard en een piano

“Waarom zou ik een piano kopen voor mijn kinderen, als ik nog een keyboard heb liggen? Daar kunnen ze toch ook op leren piano spelen?”. Het is appels met sinaasappels vergelijken; beide vruchten hebben het woord appel erin zitten. Toch zijn het twee totaal verschillende dingen. Hetzelfde geldt voor een keyboard en een piano. Wat zijn dan de verschillen?

Keyboard toetsen

Het klavier

Bij een keyboard bestaat het klavier uit dunne plastic toetsen met een veertje eronder. Daaronder zitten sensoren die waarnemen of de toets word ingedrukt. Na het loslaten van de toets, schiet deze weer omhoog. Dit voelt heel licht aan en soms hebben keyboards ook geen aanslaggevoeligheid. Het is dan niet mogelijk om hard of zacht te spelen.

Keyboardtoetsen lijken meer op toetsen van een orgel dan toetsen van een piano. Het is geen goeie representatie van een pianotoets.

Keyboard geluid

Het geluid

Digitale piano’s en keyboards lijken op vlak van geluid soms wel weer op elkaar. Er zitten meestal speakers in het instrument verwerkt. In een digitale piano zitten er speakers die zo goed mogelijk het geluid van een akoestische piano nabootsen. Bij een keyboard moeten er veel andere klanken geproduceerd worden: de versterking is meer een duiveltje-doet-al, en vaak minder geschikt voor akoestische pianoklanken.

Bij een keyboard draait het niet (enkel) om het pianospelen, maar om het afspelen van de vele geluiden. Er zitten soms wel 300+ verschillende geluiden in een keyboard! Voor een pianist is dat meestal niet zo belangrijk. En die vele klanken hebben ook een groot nadeel.

Een goede, gesamplede piano bestaat gemakkelijk uit honderden samples, en neemt erg veel opslaggeheugen op. Op een digitale piano wordt daar veel aandacht aan besteedt. Tot 50% van het geheugen gaat naar die ene, best uitgewerkte pianoklank.

Bij een keyboard zijn er zoveel andere klanken, dat de pianoklank eenvoudiger moet zijn om minder plaats op te nemen, en dus heel wat minder mooi klinkt.

Waar is een keyboard dan wel voor bedoeld?

Een  keyboard  is een toetsinstrument waarmee je geluiden kan maken die geprogrammeerd staan op een ingebouwde chip. Met de rechterhand kan je de melodie van een nummer spelen en met de linkerhand kan je bijvoorbeeld een auto-fill functie gebruiken.

Bij het indrukken van de toets komt er dan een begeleidende akkoordenpartij bij. Je kan daarbij de stijl van de muziek kiezen. Het is bedoeld om jezelf een beetje te begeleiden tijdens het spelen, een soort ingebouwd bandje die met je mee speelt. het kleiner aantal toetsen is daardoor minder een issue. We noemen keyboard daarom ook soms ook entertainment-instrumenten.

Naast keyboards zijn ook nog synthesizers! Deze instrumenten hebben nog minder met piano te maken. ze zijn bedoeld om creatief met klank aan de slag te gaan, en nieuwe klanken te genereren - eerder dan bestaande klanken te repliceren. Als er al een pianoklank is, dan is die vaak beperkt in realisme, en bedoeld om met andere klanken te combineren. Ook het klavier van de meeste synths is beperkt, maar heeft soms andere features, zoals bijvoorbeeld aftertouch. Daarmee kan je via de druk die je op een toets zet, de klank manipuleren. 

Sommige stagepiano's voor podiumgebruik combineren de functies van een piano met die van een synthesizer. Het bekendste voorbeeld is de Nord Stage 3, die gespecialiseerde modules voor orgels en piano's bevat, en daarnaast ook nog een volwaardige synthesizer heeft. 

Kan ik op een keyboard toch piano leren spelen?

Het zijn twee verschillende instrumenten die beiden een ander resultaat geven.

Is je intentie om piano te leren spelen? Neem dan een piano in huis en niet een keyboard. Als je begint met keyboard en daarna overstapt naar piano, kan je eigenlijk weer opnieuw beginnen met leren spelen. Je ontwikkelt je techniek namelijk niet juist op de kleinere, lichtere toetsen. Het is zoals leren autorijden op een fiets. Je leert het verkeer wel kennen, maar niet het autorijden zelf.

♭♩